زمانی که علی 6 ساله بود، پدرش، ابوطالب که ریاست بنی‌هاشم را بر عهده داشت، دچار مشکل مالی گردید. محمد که خود در کودکی تحت سرپرستی ابوطالب قرار گرفته بود و در این زمان سنش از 30 سال گذشته بود، برای سبک‌کردن بار عائله? وی به او پیشنهاد کرد که سرپرستی علی را او بر عهده بگیرد. ابوطالب پذیرفت و علی از کودکی در خانه? محمد، تحت نظر او قرار گرفت.[34]
اسلام‌آوردن
هنگامی که محمد اعلام دریافت وحی الهی نمود، علی که در آن زمان 10 ساله بود به او ایمان آورد و مسلمان شد.[35][36]
به گفته? مورخانی چون ابن اسحاق[37] و ابن حزم[38] و محققانی چون جان اسپوزیتو[39] علی اولین مردی بود که اسلام آورد. دانشنامه? بریتانیکا[40] و جان اسپوزیتو،[41] علی را دومین فرد مسلمان بعد از خدیجه می‌دانند.[42] طبری روایت‌های مختلفی را که هر کدام علی، ابوبکر و زید پسر حارثه را اولین فرد مذکر اسلام‌آورنده معرفی می‌کنند نقل می‌کند و تصمیم نهایی در مورد هویت اولین فرد را به خواننده وا می‌گذارد.[43] طبق برخی منابع (ابن سعد، طبقات الکبری؛ طبری، تاریخ الرسل و الملوک) ابوبکر اولین مردی بود که مسلمان شد. این در حالی است که همین ادعا برای علی و زید بن حارثه هم وجود دارد.[44]
به گفته? لئورا وچا ولیری علی جزء اولین ایمان‌آورندگان بود، چه نفر دوم (پس از خدیجه) چه نفر سوم (پس از خدیجه و ابوبکر) که مورد جدال شیعه و سنی است.[45]
از اسلام‌آوردن تا هجرت
دعوت محمد به اسلام در مکه 13 سال به طول انجامید که از این 13 سال، 3 سال به طور مخفیانه بود. در پایان این 3 سال و در ابتدای دعوت علنی، محمد 40 تن از خویشان و بستگان خود از بنی‌هاشم را به میهمانی دعوت کرد. مطابق با روایت تاریخ طبری، ابن اثیر و ابوالفداء، محمد در این میهمانی از خویشانش پرسید چه کسی حاضر است او را در این کار یاری کند و اعلام کرد هر کس او را یاری کند، برادر، وصی و جانشین او خواهد بود. اما هیچ‌یک از بستگانش پاسخ مثبت نداد مگر علی. پیامبر در پاسخ به علی سکوت کرد و برای بار دوم و سوم این درخواست را تکرار نمود که باز تنها علی پاسخ مثبت داد. پس از بار سوم، پیامبر علی را برادر، وصی و جانشین خود خواند در حالی که در آن زمان، علی نوجوانی 13 یا 14 ساله بیش نبود و این کار پیامبر باعث تمسخر او در میان خویشاوندانش و طعنه به ابی‌طالب، پدر علی، شد که در آن مجلس حضور داشت.[46][47] بدین ترتیب، پیامبر وی را «برادر و وصی و جانشین خود» نامید.[48] محمدحسین طباطبایی در تفسیر المیزان در خصوص شأن نزول آیه? انذار (آیه? 214 سوره? شعراء) احادیث مرتبط با این واقعه را بیان کرده‌است.[49]
در این دوران (610 تا 622 میلادی) که محمد نخستین وحی‌های خود را دریافت می‌کرد، علی به همراه زید بن حارثه، پسرخوانده? محمد؛ ابوبکر، از بزرگان قبیله قریش؛ و خدیجه از یاران وفادار محمد بودند. او کمک کرد که هسته? اولین جامعه? اسلامی شکل بگیرد. در این سال‌ها، وی بیشتر وقت خود را صرف تأمین مایحتاج مؤمنان در مکه به‌خصوص فقرایشان از طریق تقسیم دارایی خود میانشان و کمک در امور روزمره? آن‌ها می‌کرد.[50]
