امام حسین
 |
|
| نقش | امام سوم شیعیان |
|---|---|
| نام | امام حسین |
| کنیه | اباعبدالله |
| زادروز | سوم شعبان، سال 4ق. |
| زادگاه | مدینه |
| مدت امامت | 10 سال (50 تا 60ق) |
| شهادت | 10 محرم (عاشورا)، سال 61ق. |
| مدفن | کربلا، عراق |
| محل زندگی | مدینه، کوفه |
| لقب(ها) | زکی، سید الشهدا |
| پدر | امام علی |
| مادر | حضرت فاطمه |
| همسر(ان) | رباب، لیلا، ام اسحاق، شهربانو(اختلافی) |
| فرزند(ان) | امام سجاد، علی اکبر ، جعفر، علی اصغر، سکینه، فاطمه |
| طول عمر | 57 سال |
|
|
|
 |
| سوگواری محرم |
| رویدادها |
|---|
|
واقعه عاشورا • اسیران کربلا • روز شمار واقعه عاشورا • روز عاشورا • نامه های کوفیان به امام حسین(ع) • واقعه عاشورا (از نگاه آمار) |
| افراد |
|
امام حسین(ع) علی اکبر • علی اصغر • عباس بن علی • زینب کبری • سکینه بنت حسین • فاطمه دختر امام حسین • مسلم بن عقیل • شهیدان کربلا • اسیران کربلا |
| جای‌ها |
| حرم امام حسین • تل زینبیه • حرم عباس بن علی • گودال قتلگاه • بین الحرمین • نهر علقمه |
| مناسبت‌ها |
| تاسوعا • عاشورا • اربعین |
| مراسم |
| مرثیه‌خوانی • نوحه • تعزیه • روضه • زنجیرزنی • سینه‌زنی • عَلَم • سقاخانه • سنج و دمام • دسته عزاداری • شام غریبان • تشت‌گذاری • نخل‌گردانی • قمه زنی • راهپیمایی اربعین • تابوت گردانی • مراسم تابوت |
امام حسین
|
|
| نقش | امام سوم شیعیان |
|---|---|
| نام | امام حسین |
| کنیه | اباعبدالله |
| زادروز | سوم شعبان، سال 4ق. |
| زادگاه | مدینه |
| مدت امامت | 10 سال (50 تا 60ق) |
| شهادت | 10 محرم (عاشورا)، سال 61ق. |
| مدفن | کربلا، عراق |
| محل زندگی | مدینه، کوفه |
| لقب(ها) | زکی، سید الشهدا |
| پدر | امام علی |
| مادر | حضرت فاطمه |
| همسر(ان) | رباب، لیلا، ام اسحاق، شهربانو(اختلافی) |
| فرزند(ان) | امام سجاد، علی اکبر ، جعفر، علی اصغر، سکینه، فاطمه |
| طول عمر | 57 سال |
|
|
|
|
| سوگواری محرم |
| رویدادها |
|---|
|
واقعه عاشورا • اسیران کربلا • روز شمار واقعه عاشورا • روز عاشورا • نامه های کوفیان به امام حسین(ع) • واقعه عاشورا (از نگاه آمار) |
| افراد |
|
امام حسین(ع) علی اکبر • علی اصغر • عباس بن علی • زینب کبری • سکینه بنت حسین • فاطمه دختر امام حسین • مسلم بن عقیل • شهیدان کربلا • اسیران کربلا |
| جای‌ها |
| حرم امام حسین • تل زینبیه • حرم عباس بن علی • گودال قتلگاه • بین الحرمین • نهر علقمه |
| مناسبت‌ها |
| تاسوعا • عاشورا • اربعین |
| مراسم |
| مرثیه‌خوانی • نوحه • تعزیه • روضه • زنجیرزنی • سینه‌زنی • عَلَم • سقاخانه • سنج و دمام • دسته عزاداری • شام غریبان • تشت‌گذاری • نخل‌گردانی • قمه زنی • راهپیمایی اربعین • تابوت گردانی • مراسم تابوت |
امام حسین
|
|
| نقش | امام سوم شیعیان |
|---|---|
| نام | امام حسین |
| کنیه | اباعبدالله |
| زادروز | سوم شعبان، سال 4ق. |
| زادگاه | مدینه |
| مدت امامت | 10 سال (50 تا 60ق) |
| شهادت | 10 محرم (عاشورا)، سال 61ق. |
| مدفن | کربلا، عراق |
| محل زندگی | مدینه، کوفه |
| لقب(ها) | زکی، سید الشهدا |
| پدر | امام علی |
| مادر | حضرت فاطمه |
| همسر(ان) | رباب، لیلا، ام اسحاق، شهربانو(اختلافی) |
| فرزند(ان) | امام سجاد، علی اکبر ، جعفر، علی اصغر، سکینه، فاطمه |
| طول عمر | 57 سال |
|
|
|
|
| سوگواری محرم |
| رویدادها |
|---|
|
واقعه عاشورا • اسیران کربلا • روز شمار واقعه عاشورا • روز عاشورا • نامه های کوفیان به امام حسین(ع) • واقعه عاشورا (از نگاه آمار) |
| افراد |
|
امام حسین(ع) علی اکبر • علی اصغر • عباس بن علی • زینب کبری • سکینه بنت حسین • فاطمه دختر امام حسین • مسلم بن عقیل • شهیدان کربلا • اسیران کربلا |
| جای‌ها |
| حرم امام حسین • تل زینبیه • حرم عباس بن علی • گودال قتلگاه • بین الحرمین • نهر علقمه |
| مناسبت‌ها |
| تاسوعا • عاشورا • اربعین |
| مراسم |
| مرثیه‌خوانی • نوحه • تعزیه • روضه • زنجیرزنی • سینه‌زنی • عَلَم • سقاخانه • سنج و دمام • دسته عزاداری • شام غریبان • تشت‌گذاری • نخل‌گردانی • قمه زنی • راهپیمایی اربعین • تابوت گردانی • مراسم تابوت |
حسین بن علی بن ابی طالب(ع) (4-61ق)، مشهور به اباعبدالله و سیدالشهداء، امام سوم شیعیان، فرزند دوم امام علی(ع) و نوه پیامبر(ص)، که در واقعه عاشورا به شهادت رسید.
حسین بن علی در دوره کودکی از محبت و علاقه فراوان پیامبر برخوردار بود. در دوره خلافت امام علی در کنار ایشان بود و در جنگ‌های آن دوره شرکت داشت. در زمان امامت امام حسن(ع) پیرو او بود و پس از شهادت وی نیز، تا زمانی که معاویه در قید حیات بود، به پیمان ایشان با معاویه وفادار ماند؛ اما پس از مرگ معاویه بیعت با یزید را مشروع ندانست.
فشار یزید بر حاکم مدینه که یا از حسین بیعت بگیرد یا او را به قتل برساند، باعث شد حسین(ع) در 27 رجب سال 60ق رهسپار مکه شود. با توجه به دعوت کوفیان برای پذیرش زمامداری، او از مکه به سوی کوفه رهسپار شد. ورود عبیدالله بن زیاد از طرف یزید به کوفه باعث شد امام نتواند به کوفه وارد شود. امام حسین در کربلا با سپاهیان عبیدالله بن زیاد مواجه شد و در جنگی که در دهم محرم سال 61 ق میان دو لشکر درگرفت، به همراه یاران اندکش (حدود 72 نفر) به شهادت رسید. پس از جنگ، یاران باقی‌مانده و اهل بیت وی به اسارت درآمدند و به کوفه و شام فرستاده شدند.
شهادت امام حسین(ع) آثار قابل‌توجهی بر رفتار مسلمانان و شیعیان در طول تاریخ داشته و الهام‌بخش مبارزات، انقلاب‌ها و قیام‌های متعددی بوده است. شیعیان بر گریه و سوگواری بر شهادت امام حسین(ع)، به ویژه در ماه محرم، تأکید دارند.
محتویات
- 1 معرفی
- 2 همسران و فرزندان
- 3 قبل از امامت
- 4 دوران امامت
- 5 اربعین حسینی
- 6 قیام عاشورا: دیدگاه‌ها و پیامدها
- 7 سوگواری
- 8 ویژگی‌ها و فضایل
- 9 حرم امام حسین(ع)
- 10 زیارت امام حسین
- 11 مطالعه بیشتر
- 12 جستارهای وابسته
- 13 پانویس
- 14 منابع
- 15 پیوند به بیرون
هنگامی که محمد از آخرین حج خود در سال 632 میلادی باز می‌گشت، خطابه‌ای در مورد علی ایراد نمود که توسط شیعه و سنی بسیار متفاوت تفسیر شده‌است. مطابق با روایت هر دو گروه محمد گفت که علی وارثش و برادرش و کسی است که هر کس پیامبر را به‌عنوان مولایش (رهبر یا دوست قابل اعتماد) بپذیرد (کلمه? مولا مرتبط است با ولایت (به کسر واو) یا وَلایت (به فتح واو) که حکومت، شروع مبادرت، غلبه? معنوی و قدرت معنی می‌دهد) باید او را نیز به‌عنوان مولایش بپذیرد. شیعیان این بیان را به معنی تعیین علی به جانشینی پیامبر و اولین امام می‌دانند. در مقابل اهل سنت این بیان را تنها اظهار نزدیکی پیامبر به علی می‌دانند و نیز اظهار خواسته‌اش که علی به‌عنوان پسرعمو و فرزندخوانده‌اش جانشین او در مسئولیت‌های خانوادگی‌اش پس از مرگ شود.[79]
به گفته? دقاق در دانشنامه? ایرانیکا، اولین منبع تاریخی که به غدیر خم اشاره می‌کند یعقوبی، مورخ شیعه در نیمه? دوم قرن سوم هجری، است و اولین آثار ادبی قابل تاریخ‌گذاری بجامانده، مجموعه? اشعاری از نویسندگان شیعه در قرن دوم هجری است. نکته? قابل توجه این است که در میان دلایلی که علی در کتاب نهج البلاغه برای بر حق بودنش ذکر می‌کند، اشاره‌ای به غدیر خم نیست. اما چنین به نظر می‌رسد که از حدود قرن دوم هجری حدیث غدیر خم به‌عنوان یکی از دلایل مهم برای اثبات بر حق بودن علی بر جانشینی محمد به کار رفته‌است.[80] بنا بر پژوهش دقاق، حدیث غدیر خم در برخی از منابع شیعه و برخی از منابع سنی آمده اما نقل یا عدم نقل آن بر مبنای دسته‌بندی مذهبی نبوده‌است. طبق بررسی وی این حدیث از سده? نخست در میان مسلمانان مطرح بوده اما در زمان سه خلیفه? نخست در اختلافات مذهبی و یا سیاسی میان هواداران و مخالفان علی به آن چندان استناد نمی‌شده‌است. در زمان جنگ‌های میان مسلمانان در دوران خلافت علی، این حدیث دارای اهمیت مذهبی به خصوص در رابطه با موضوع ولایت شد و حامیان علی در تثبیت مشروعیت وی به آن استناد کردند.[81] به گفته? مادلونگ در همین دوران، علی در کوفه با استناد به این واقعه بر برتری جایگاه خود بر خلفای پیشین تأکید کرد.[82] این حدیث در برخی منابع تاریخی اهل سنت نظیر سیره? ابن هشام، تاریخ طبری و طبقات ابن سعد نیامده، اما در انساب الاشراف بلاذری ذکر شده‌است. بیشترین نقل این روایت به مسند احمد بن حنبل مربوط می‌شود. از مورخان و محدثان متأخر اهل سنت، ابن عساکر و ابن کثیر حدیث را نقل کرده‌اند. از منابع شیعه? دوره? امویان، هاشمیات کمیت بن زید اسدی و کتاب سلیم بن قیس هلالی حدیث را آورده‌اند. حال آنکه در منابع حدیثی شیعه که از قرن سوم به بعد گردآوری شده‌اند نظیر اصول کافی چندان به آن پرداخته نشده‌است و صرفاً برای تثبیت نظریه? شیعی نصب امام توسط نص آن را ذکر کرده‌اند. همچنین منابع تاریخی مایل به شیعه در سده‌های نخست چندان به غدیر نپرداخته‌اند. مسعودی در مروج الذهب اصلاً آن را ذکر نکرده و یعقوبی فقط گزارش مختصری از آن آورده‌است. بنا بر تحلیل دقاق این واقعه بیشتر در آن دسته از منابع تاریخی آمده‌است که مربوط به دوره? امویان می‌شود و یا بر منابع این دوره اتکا دارد و در دوره عباسیان از توجه به آن کاسته شده‌است.[83]
